Onderzoek naar de aanwezigheid van noordse woelmuis in de provincie Noord-Brabant in de Biesbosch met behulp van de eDNA-methode in 2023
Om de noordse woelmuis (Alexandromys oeconomus arenicola) duurzaam te kunnen beschermen en behouden, heeft de provincie Noord-Brabant behoefte aan informatie over de actuele verspreiding van de soort in de provincie. Voor Noord-Brabant betekent dat alleen informatie over de Biesbosch nodig is, omdat dit het enige gebied is in de provincie waar de soort aanwezig is. De Biesbosch is o.a. voor de soort aangewezen als Natura 2000-gebied. Een deel van dit Natura 2000-gebied ligt in NoordBrabant, een kleiner deel in Zuid-Holland.
De noordse woelmuis is een endemische ondersoort die alleen in Nederland voorkomt en die onder de Europese Habitatrichtlijn en de Wet natuurbescherming is beschermd. De verzamelde gegevens geeft de provincie Noord-Brabant een beeld van waar de soort nog voorkomt en geeft handvatten om beleid te ontwikkelen om de soort te behouden, dan wel de positie ervan te verbeteren.
De provincie heeft de Zoogdiervereniging de opdracht gegeven om in het najaar van 2023 onderzoek te doen naar de aan- of afwezigheid van de noordse woelmuis met behulp van eDNA-onderzoek in alle kilometerhokken binnen de grenzen van het Natura 2000-gebied de Biesbosch. In hetzelfde seizoen zijn ook alle Biesbosch-kilometerhokken in Zuid-Holland middels deze methode bemonsterd.
Voor provincie Noord-Brabant is dit het eerste onderzoek waarbij de aanwezigheid van noordse woelmuis is onderzocht middels de eDNA-methodiek. In te onderzoeken gebieden wordt naar keutels van woelmuizen gezocht, waarvan vervolgens middels (DNA-)analyse bepaald wordt of deze van noordse woelmuis, aardmuis, veldmuis of eventueel van een andere zoogdiersoort afkomstig zijn. Door het verzamelen van keutels wordt per meetpunt bepaald of de soort ter plekke voorkomt of niet. Voor een uitgebreide toelichting op de toepassing van de eDNA-methodiek wordt verwezen naar La Haye & Schekkerman (2017).
