Otter in Natura 2000-gebieden, deel 2
De otter (Lutra lutra) is een roofdier dat behoort tot de familie van de marterachtigen. De soort leeft langs oeverzones met voldoende dekking en rust. Het nabije water moet een voldoende waterkwaliteit en voldoende voedsel bieden: met name vis, maar otters eten ook rivierkreeften en andere prooien zoals watervogels. Na het verdwijnen van de otter uit Nederland in 1988 zijn maatregelen genomen om het leefgebied en de waterkwaliteit te verbeteren. Vanaf 2002 is de otter geherintroduceerd in Noordwest-Overijssel en Zuidoost-Fryslân. Sinds de winter van 2020/2021 kan gesproken worden over het bereiken van een minimale levensvatbare populatie in Nederland (Kuiters et al., 2020). De Habitatrichtlijn verplicht lidstaten van de Europese Unie (EU) om voor soorten van Bijlage II, waaronder de otter, de belangrijkste gebieden aan te wijzen als Habitatrichtlijngebied. Het Ministerie van LNV heeft in dat kader de Zoogdiervereniging gevraagd een kort rapport op te stellen met een voorstel voor invulling van de ecologische gegevens van de otter in het zogenaamde ‘Standard Data Form’ (SDF) voor aanmelding bij de EU, een stap die nodig is om Habitatrichtlijngebieden aan te wijzen voor de otter. In 2021 is het eerste deel van de gebieden aangemeld (van Norren & Kuiters, 2021). Inmiddels voldoen eerder onbewoonde gebieden aan de criteria voor permanente bewoning door de otter, waardoor aanmelding van een tweede deel wordt voorbereid. Eerder is dit voor andere soorten van Bijlage II van de Habitatrichtlijn uitgevoerd in Ottburg & Jansen (2014).
In dit rapport wordt voor de tweede set van vijf gebieden een toelichting gegeven op het SDF van de otter. Het SDF maakt onderdeel uit van de database over de Natura 2000-gebieden in Nederland. De database speelt een rol bij eventuele juridische procedures en wordt door de Europese Commissie gebruikt bij het beoordelen van de voorstellen voor Natura 2000-gebieden van de EU-lidstaten voor de bescherming van habitattypen en soorten van de Habitatrichtlijn. In dit rapport wordt aangegeven op welke informatie de ecologische gegevens in het SDF zijn gebaseerd. Het betreft gegevens over aantallen otters, het type populatie, de relatieve populatie, de kwaliteit van het leefgebied, de ligging van de populatie binnen het Europese areaal en een algemene evaluatie.