Otter

Habitat

De otter leeft in oeverzones met voldoende dekking en rust van allerlei soorten stromende wateren, zoals meren, plassen, rivieren, kanalen, beken en moerassen. Otters komen ook voor langs kusten en estuaria. In brakke en zoute wateren komen ze alleen voor als er zoet water in de omgeving is, omdat ze dit nodig hebben voor het schoonhouden van hun pels en als drinkwater. Ook in de bebouwde omgeving leven soms otters.

Leefwijze

De otter is een schuw dier, dat solitair leeft en meestal 's nachts actief is. Maar otters liggen ook wel overdag te zonnebaden. De meeste tijd wordt doorgebracht in het water, en otters kunnen dan ook uitstekend zwemmen en duiken. Meestal blijft een otter minder dan een minuut onder water, maar hij kan tot 4 minuten onderduiken. Bij het zwemmen en duiken functioneert de staart als roer. Oren en neusgaten gaan onder water dicht, de ogen blijven open. Een otter besteedt veel tijd aan het poetsen van zijn vacht. Net als alle martersoorten heeft ook de otter een opvallende manier om zijn omgeving te onderzoeken; het zogenaamde 'kegelen'. Hij staat dan op de achterpoten met het lichaam rechtop, op de uitkijk.

Voedsel

Het voedsel van de otter bestaat voornamelijk uit vissen kleiner dan 25 cm, zoals paling, baars, snoek, karper en zalm. Hij eet ook amfibieën, watervogels, woelratten, ratten, rivierkreeften, krabben, wormen en grotere insecten. In de winter zoekt de otter zijn voedsel in stromend water of meren met wakken. In helder water spoort de otter zijn prooi met zijn ogen op. In troebel water schakelt de otter over op zijn snorharen, waarmee hij de bewegingen van vissen in het water kan voelen. Om zijn prooi te vangen jaagt de otter deze vaak op naar een stuk riet, zodat de prooi moeilijker kan ontsnappen.

Als de otter iets heeft gevangen, neemt hij de prooi tussen zijn tanden mee om het aan het wateroppervlak op te eten. Grote vissen brengt hij, tegen de borst gedrukt, aan land om ze daar op te eten. Per dag eet de otter 1 tot 1,5 kilo voedsel, waarvan 80-90 % uit vissen bestaat. 

Territorium en leefgebied

Otters van hetzelfde geslacht leven in gescheiden leefgebieden, waarbij het territorium van één mannetje dat van een aantal vrouwtjes overlapt. Territoria worden verdedigd tegen soortgenoten van hetzelfde geslacht. De grootte van het leefgebied hangt af van de beschikbaarheid van voedsel, dekking en de dichtheid aan otters. Uit verschillende studies komt naar voren dat leefgebieden van mannetjes tussen de 7 en 21 km aan oever bedragen. Vooral de dominante mannetjes hebben grote leefgebieden. Leefgebieden van vrouwtjes zijn kleiner, rond de 7,5 km oever.

Verblijfplaats

Overdag verblijft de otter in een dagrustplaats die zich bovengronds bevindt op oevers in dichte oevervegetaties (o.a. riet), struwelen en bosschages, maar ook ondergronds in natuurlijke en soms kunstmatig aangelegde of door andere dieren gegraven holten. Dit kunnen zijn boomstronken en holtes tussen boomwortels, door bevers, muskusratten of konijnen gegraven holen, constructies van takken en modder gemaakt door bevers, nissen onder bruggen en betonpijpen. De rustplaatsen zijn 50-100 cm in doorsnee en worden niet bekleed. De plek kan per dag verschillen. De kraamnesten, waar de jongen worden geworpen, liggen vaak in overstromingsvrije oeverholtes op plaatsen waar de kans op verstoring klein is. De jongen worden regelmatig door de moeder verplaatst. Binnen een leefgebied van een vrouwtje kunnen twee of meer nestplekken aanwezig zijn.

Voortplanting

Otters krijgen meestal jongen in de lente en zomer, maar in principe kunnen ze het hele jaar door jongen krijgen. Otters zijn na 1-2 jaar geslachtsrijp. De gemiddelde leeftijd waarop vrouwtjes voor het eerst jongen krijgen is 2 jaar. Na een draagtijd van ongeveer 62 dagen worden meestal 2-3 (maximaal 5, soms maar 1) jongen geboren. De otter heeft voor zover bekend geen uitgestelde implantatie, hoewel een enkele keer bevruchte eicellen zijn gevonden die nog niet waren ingenesteld. 

De jongen worden blind en zonder tanden geboren in een kraamnest, in een rustig gedeelte van het territorium van het wijfje. De jongen zijn 15 cm lang en hebben een donzige, grijze vacht. Na 35 dagen openen ze hun ogen en ze worden tot gemiddeld 16 weken gezoogd. Op een leeftijd van twee tot drie maanden krijgen ze de volwassen vacht.

Zodra de jongen een waterdichte vacht hebben, leert de moeder hen zwemmen. Jonge otters spelen graag met elkaar. Na 10-12 maanden zijn ze zelfstandig, maar vaak blijven de jongen nog enkele maanden in het territorium van de moeder tot ze uiteindelijk door de moeder worden verjaagd. De vader helpt niet met het grootbrengen van de jongen.

Leeftijd

Otters worden gemiddeld 3 tot 4 jaar oud. Leeftijden van maximaal 12, of zelfs 16 jaar, komen in het wild voor. In gevangenschap kunnen otters 15 tot 22 jaar oud worden.