Wolven op de Veluwe Aanpak actieve monitoring 2019-2020
Sinds 2017 zijn wolven teruggekeerd op de Veluwe. Tot aan de zomer van 2019 is het voorkomen van de wolf op de Veluwe voornamelijk door passieve monitoring vastgesteld, aangevuld met analyse van de sporadisch aangetroffen wolvendrollen en landbouwhuisdieren die ten prooi zijn gevallen aan wolf. Nu er daadwerkelijk vestiging heeft plaats gevonden volgens het criteria van een half jaar aangetoonde aanwezigheid, met in 2019 en 2020 ook voortplanting, is de fase van verkennende monitoring gepasseerd en komt de noodzaak van actieve monitoring in beeld. Om deze reden heeft de Provincie Gelderland aan de Zoogdiervereniging opdracht verleend om de actieve monitoring van de wolven op de Veluwe vorm te geven en uit te voeren.
De verschijning van een wolf roept talloze vragen bij een heel scala aan partijen op. Op een deel van de vragen is een antwoord te geven op basis van de uitgebreide onderzoeksliteratuur die over de wolf bestaat. Echter, de wolf manifesteert zich als een flexibel dier met de potentie om zich aan veel uiteenlopende omstandigheden aan te passen, zoals het cultuurrijke Nederlandse landschap. Op hun beurt kunnen wolven ook van invloed zijn op zowel wilde fauna als gehouden dieren. Dat maakt dat elders geconstateerde kenmerken en gedragingen uit het buitenland niet altijd één op één vergelijkbaar zullen zijn. Op beleidsmatig relevante en maatschappelijke vragen kan enkel een passend antwoord gegeven worden door wolven in de eigen context nauwlettend te volgen door middel van monitoring. Monitoring van de wolf vloeit voor een deel voort uit de verplichting tot rapportage over de staat van instandhouding (svi) van deze strikt beschermde soort, zoals vermeld in de Habitatrichtlijn. Hiervoor moet kennis verzameld worden over zijn verspreiding en de aantalsontwikkeling. De benodigde methoden om deze gegevens te verzamelen vormt de ruggengraat van de actieve monitoring. Naast de verplicht te leveren informatie, dienen zich tal van relevante zaken aan waarop antwoorden gewenst zijn. Besluitvormers in het natuurbeleid vereisen betrouwbare cijfers om beslissingen te rechtvaardigen, en daarmee acceptatie, ondersteuning en vertrouwen op te bouwen. Het actueel voorkomen van wolven is van belang voor schapenhouders om preventie te overwegen en conflicten te voorkomen. Hondenbezitters willen weten wat bij een wandeling nieuwe gedragsregels zijn. Recreanten hebben vragen over hun persoonlijke veiligheid. Terreinbeheerders moeten weten waar hun beheer zich op moet richten en faunbeheerders moeten wellicht hun wildtellingen anders organiseren. Om aan deze vragen te voldoen, is kennis van de ecologie van de wolf in ons land noodzakelijk.
