Spoorzoeken op vakantie, waar moet je op letten?

Tekst: Eveline van der Jagt
Foto's: Bernadette van Noort, Erik Korsten, Eveline van der Jagt

De vakantieperiode is weer aangebroken! Dé tijd dat we eropuit trekken en in binnen- of buitenland veel in de natuur te vinden zijn. Een leuke vakantietip om samen te doen is spoorzoeken. Welke zoogdiersporen kan je waar tegenkomen? Hoe vind je ze? Hoe herken je ze? En hoe leg je ze op de juiste manier vast zodat je ze thuis nog eens rustig na kan zoeken? We leggen het je graag uit. 

Veel zoogdieren zijn ’s nachts actief en kom je overdag niet tegen. Van dassen tot hazelmuizen en van vossen tot grootoorvleermuizen, hun sporen verraden hun aanwezigheid en activiteit! Spoorzoeken is daarom een ander soort waarnemen; welke soorten zijn hier geweest en wat heeft zich hier afgespeeld? Het spreekt tot de verbeelding en met een beetje fantasie gaat er een wereld voor je open.

Poep is ook een spoor

Bij ‘diersporen’ denken we vaak aan pootafdrukken, maar een dierspoor kan veel meer zijn dan dat. Zo is poep ook een spoor, net als prooiresten, nesten, vraatsporen, vacht, krabsporen, voedselvoorraden, en nog veel meer! Wanneer we het over pootafdrukken hebben spreken we vaak van ‘prenten’.

Sporen van een konijn, das en grootoorvleermuis (foto's: Eveline van der Jagt en Erik Korsten)

Sporen op het strand en in het bos

In allerlei soorten gebieden kan je sporen vinden. Ga je deze zomer naar het strand? Let dan eens in de duinen op de sporen die je ziet. Grote kans dat je hier konijnen- of hazensporen vindt, zoals prenten en uitwerpselen. Ben je eerder in de bossen te vinden? Wie weet kom je dassensporen tegen, zoals mestputjes, burchten, maar natuurlijk ook prenten. En vind je op de zolder van jouw vakantiewoning zwarte keuteltjes en afgebeten nachtvlindervleugels? Wie weet deel jij de woning dan met grootoorvleermuizen. Zo is er nog veel meer te ontdekken!

Sporen vastleggen

Fotograferen is natuurlijk één van de makkelijkste manieren om sporen vast te leggen. Formaat is een belangrijk kenmerk. Wanneer je bijvoorbeeld een foto maakt van een prent of een uitwerpsel is het slim om er een liniaaltje langs te leggen zodat het formaat duidelijk te zien is. Ook kan je proberen het spoor na te tekenen. Door een spoor na te tekenen leer je beter kijken, verhoudingen te zien en details te herkennen. Wil je nog een stapje verder gaan? Dan kun je een gipsafdruk maken. Hierdoor kun je een prent later thuis goed bekijken en nog eens iets nameten. Meer over het vastleggen van sporen vind je in de boeken die hieronder worden vernoemd.

Test jouw kennis over diersporen

Dit jaar heeft de Zoogdiervereniging #DierspoorDinsdag in het leven geroepen. Houd je wel van een quizje en wil je jouw kennis over diersporen testen? Kijk dan iedere dinsdag op Twitter, Facebook of Instagram voor een nieuwe foto van een dierspoor met de vraag: van wie is dit spoor afkomstig? Op de maandagen delen we het antwoord. Fijne vakantie en veel plezier met het ontdekken van sporen!

Sporenexperts Annemarie van Diepenbeek en René Nauta verzorgen de inhoud voor #DierspoorDinsdag met afwisselende, boeiende onderwerpen. Wil je je meer verdiepen in de wereld van diersporen? Bekijk dan de door hun geschreven boeken voor diepgaande informatie en tips over allerlei soorten sporen van meer dan alleen zoogdieren:

  • Veldgids Diersporen Europa (Annemarie van Diepenbeek) - behandelt diersporen in de meest uitgebreide zin: loopsporen, wissels, vraatsporen en prooiresten, foerageersporen en voedselvoorraden, uitwerpselen en braakballen, vervellingen, nesten en holen, modder- en zandbaden, schuur- en speelbomen.
  • Het Prentenboek (René Nauta en Aaldrik Pot) - een uitgebreid naslagwerk voor volwassenen over de voetafdrukken van zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en ongewervelden die voorkomen in Noordwest-Europa. Inclusief handig meetkaartje!

Heb jij een gaaf dierspoor gevonden? Stuur de foto met jouw verhaal erbij en wie weet komt deze binnenkort voorbij op #DierspoorDinsdag! Ga naar: www.zoogdiervereniging.nl/dierspoordinsdag