Uitvliegende laatvliegers in Wageningen

Het is notoir lastig om verblijfplaatsen te vinden van laatvliegers. Van deze vleermuissoort werden onlangs bij een eerder bekende verblijfplaats in Wageningen zwermende dieren gezien. Bij de daaropvolgende uitvliegtelling werden tientallen vleermuizen geteld. Maar waar moet je nou op letten als je zo'n kraamkolonie wil vinden?

De laatvlieger                                                                                                  

Van de Nederlandse vleermuizen is de laatvlieger met een spanwijdte van zo’n 35cm een van de grotere. Het is een typisch gebouwbewonende soort die daardoor ook veel in stedelijk gebied rondvliegt. De hoogfrequente geluiden voor echolocatie zijn door het tapdance-ritme goed te herkennen met een batdetector. Laatvliegers worden vaak nachtelijk foeragerend waargenomen, maar verblijfplaatsen zijn een stuk lastiger op te sporen. Deze soort vliegt namelijk iets later uit (vandaar zijn naam) dan enkele andere soorten, maar de laatvlieger keert vooral eerder terug naar de verblijfplaats. Het voedsel bestaat in de zomer uit grote insecten. Als ze hiervan voldoende gevangen hebben hoeven ze niet tot het ochtendgloren te foerageren, terwijl bij zonsopkomst kolonies vaak juist eenvoudiger gelokaliseerd kunnen worden. Des te leuker is het dat bij een inventarisatie door de lokale vleermuiswerkgroep in Wageningen tóch rond zonsopkomst een aantal zwermende laatvliegers bij een appartementencomplex is gevonden. Bij een opvolgende uitvliegtelling in de avond zijn liefst 41 uitvliegers geteld.

Kraamkolonies

Het vinden van een vleermuiskolonie kan op verschillende manieren. Het zwermen in de ochtend is een eenvoudige, waarbij de vleermuizen enige tijd rond de invliegopening vliegen voordat ze naar binnen kruipen. In de avond kan je uitvliegende dieren terugvolgen naar hun verblijfplaats; een beetje zoals het vinden van de bron van een beekje. Dit is al een stuk lastiger en werkt het beste bij een bekende verblijfplaats of bij grotere aantallen vleermuizen. Hiernaast zijn er andere indicatoren die mooi kunnen helpen in de zoektocht. Bijvoorbeeld het aantreffen van vleermuiskeutels op de grond, vensterbank of tegen de muur.

De laatvliegers bij de uitvliegtelling waren een kwartier voor het uitvliegen druk met elkaar aan het babbelen in de spouw, wat met een batdetector goed te horen was. Als je zoiets hoort bij een gebouw, is het dus de moeite waard om daar nog wat langer te blijven staan om te kijken of er dieren uitvliegen.

Kersverse moeders

De vrouwtjes zitten in de zomer grotendeels gescheiden van de mannetjes. Ten tijde van de uitvliegtelling hadden de vrouwtjes net hun jongen geworpen, waarbij ieder vrouwtje maximaal één jong krijgt. Later in het seizoen vliegen de jongen ook mee, dus hopelijk kunnen we in Wageningen binnenkort een uitvliegtelling van 41 kersverse moeders met 41 pups verwachten