Themadag Jaar van de Vleermuizen groot succes
18 april 2011
Op zaterdag 16 april vond de jaarlijkse Landelijke Zoogdierdag plaats, dit keer in het Ecodrome in Zwolle. Deze dag stond volledig in het teken van het Jaar van de Vleermuizen en werd met 125 deelnemers zeer goed bezocht.
De dag begon met de aftrap door Stefan Vreugdenhil voor de campagne ‘Vleermuizen ontdekt!’ die de Zoogdiervereniging voert in het ‘Jaar van de Vleermuizen’. Hoogtepunten uit deze campagne worden de webcam, een Sunrise Survey in juni (onderzoek naar vleermuiskolonies, waaraan iedereen kan meedoen) en de Nacht van de Vleermuizen in het laatste weekend van augustus. Daarnaast wordt een brochure gemaakt met informatie over vleermuizen en over wat mensen zelf voor vleermuizen kunnen doen. De campagne wordt gefinancierd door het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.
De inhoudelijke presentaties waren zeer gevarieerd. Herman Limpens toonde de grote variatie die er wereldwijd is onder de vleermuizen. Van vleerhonden in Azië tot witte vleermuizen in Costa Rica en Nederlandse soorten als de meervleermuis. Van deze laatste soort is een aantal jaren geleden door Natuurmonumenten een verblijfplaats aangekocht in Waddinxveen. De aankoop van dit bedrijfspand met een kraamkolonie van de meervleermuis is een unicum in de Nederlandse natuurbescherming! Na een aantal aanpassingen is het pand nog geschikter geworden en wordt overlast bij de naastgelegen meubelwinkel tegengegaan, zo liet Martijn van Schie zien. Ook zijn er diverse camera’s aangebracht: de beelden komen binnenkort online beschikbaar.
Mensen en vleermuizen leven al eeuwen samen en in verreweg de meeste gevallen gaat dit zonder problemen. Toch wordt er wel eens overlast ervaren. Daarvoor zijn in verschillende provincies netwerken van vrijwilligers opgericht, om de meldingen te beoordelen en de mensen (én vleermuizen) waar nodig te helpen. Peter Twisk liet zien hoe dit in Noord-Brabant in zijn werk gaat.
Voor natuurfotograaf Paul van Hoof zijn vleermuizen een geliefd onderwerp. Al jaren maakt hij foto’s van deze soortgroep, wat erg arbeidsintensief is. Het is niet alleen lastig dat vleermuizen erg snel zijn, maar ze zijn ook alleen in de schemering en ’s nachts actief. Hoeveel creativiteit en geduld dit vraagt, bleek wel uit benodigde materialen, de opstelling daarvan en de vele avonden die er nodig waren voor het maken van foto’s van een watervleermuis die insecten van het wateroppervlak plukt. Afsluitend liet Paul een fotoshow zien met hoogtepunten uit zijn werk (kijk ook eens op www.paulvanhoof.nl).
Vleermuizen kunnen op verschillende manieren overlast ondervinden van mensen. Een belangrijke verstoring is die door verlichting, zoals Herman Limpens in zijn tweede bijdrage aan de dag liet zien. Sommige soorten zijn extra gevoelig voor verlichting. Als daar geen rekening mee wordt gehouden, kan dit een flinke impact hebben. Dit is niet nodig, omdat er veel goede voorbeelden zijn van het vleermuisvriendelijk gebruik van verlichting.
Niet alleen langs wegen, maar ook in tuinen kunnen vleermuizen last hebben van verlichting. Erik Korsten gaf een aantal voorbeelden van sterk verlichte tuinen. Maar hij liet vooral zien wat rond je huis kan doen ten gunste van vleermuizen: gebruik van planten die veel nachtinsecten aantrekken, aanbrengen van een vijver als drinkplek, het bieden van beschutting en het ophangen van vleermuiskasten. Meer informatie hierover is te vinden in een brochure van de Zoogdiervereniging die begin mei beschikbaar komt.
In samenwerking met uitgeverij DeFontein-Tirion zijn op 16 april twee boeken gepresenteerd:
* Vleermuizen – alle soorten van Europa en Noordwest-Afrika: door Peter Lia vertaalde en bewerkte editie van het Duitse handboek van Dietz et al. Een mooi vormgegeven en omvangrijk naslagwerk (400 pagina’s).
* Egels – onze vriendelijke tuinbezoeker: een zeer toegankelijk boek met wetenswaardigheden over egels en tips om deze dieren in uw tuin te helpen.
Het vleermuizenboek werd in ontvangst genomen door stadsecoloog Gitty Korsuize van de gemeente Utrecht, omdat deze gemeente zich door haar inzet actief bezig houdt met vleermuizen. Zij organiseert vanuit de gemeente diverse activiteiten in het Jaar van de Vleermuizen. Het egelboek werd aangeboden aan Marleen Landman van egelopvang Dikke Prik.
Beide boeken zijn te bestellen via de webwinkel van de Zoogdiervereniging (www.zoogdierwinkel.nl).
Foto’s: Chris Achterberg