De tweekleurige vleermuis in Maarssenbroek, 2024
In Nederland is de tweekleurige vleermuis (Vespertilio murinus) bekend als een zeer zeldzame en kwetsbare soort. Vanaf 1977 neemt het aantal vondsten van tweekleurige vleermuizen in Nederland toe, maar dit wisselt sterk van jaar tot jaar. In Europa staat de tweekleurige vleermuis op de rode lijst (LC) en in het basis rapport rode lijst zoogdieren 2020 is geconcludeerd dat de tweekleurige vleermuis zeer zeldzaam is met een voorkomen van <249 individuen binnen maximaal 16 atlas blokken (Norren et al. 2020). De meeste waarnemingen worden gedaan in de maanden september-april.
Er waren tot voorkort twee kraamgroep locaties bekend; één in de omgeving van Delfzijl welke nog steeds ter plaatse is en tot voorkort één in Maarssenbroek, gemeente Stichtse Vecht.
De kraamgroep in Maarssenbroek is ontdekt in 1998. Dit gebeurde na een overlastmelding van meerdere vleermuizen in de leefruimte van een woning. De groep in Maarssenbroek gebruikte enkele jaren achtereen hetzelfde huizenblok om vervolgens na een aantal jaar in een ander huizenblok op te duiken. Enkele van de in Maarssenbroek bekende locaties werden gevonden na overlastmeldingen van vleermuizen door de bewoners. Andere locaties werden opgespoord door het zoeken naar zwermende en invliegende of uitvliegende dieren.
De groep in Maarssenbroek is sinds de afgelopen jaren sterk in aantal dieren afgenomen, tot uiteindelijk in 2021 geen verblijfplaatsen meer zijn vastgesteld. De bekende verblijfplaatsen zijn niet meer in gebruik, er worden de laatste jaren slechts één of enkele dieren tijdens hun vlucht waargenomen. (Pers. med. Huls 2023) De tweekleurige vleermuis wordt, zeker in West-Europa, gezien als een gebouwbewonende soort (Jaberg & Blant 2002). Dat betekent dat ingrepen aan gebouwen zoals sloop-, renovatie-, of na-isolatiewerkzaamheden de verblijfplaatsen vaak beschadigen of ongeschikt maken. Er is nog veel onbekend over de ecologie, mitigatie mogelijkheden en andere belangrijke feiten over de tweekleurige vleermuis. Mede daardoor, de versnipperde verspreiding over Europa en de bedreigingen voor met name de (mogelijke) verblijfplaatsen maakt de kwetsbaarheid van deze -al zeer zeldzame soort- in Nederland dus bijzonder groot is.