Rosse woelmuis (bron: Jan-Freerk Kloen)
Rosse woelmuis (bron: Jan-Freerk Kloen)

Jaar van de woelmuis

2025 staat in het teken van deze leuke, bijzondere en nuttige kleine zoogdieren

Noordse woelmuis (bron: Wesley Overman)
Noordse woelmuis (bron: Wesley Overman)

Dé woelmuis bestaat natuurlijk niet. In Nederland leven wel vijf soorten woelmuizen. Waaronder hele algemene soorten zoals de veldmuis, maar ook de zeer zeldzame noordse woelmuis. De Zoogdiervereniging vraagt in 2025 aandacht voor alle verschillende woelmuissoorten en laat zien hoe leuk, bijzonder en nuttig deze kleine zoogdieren zijn.

Op deze pagina lees je meer over de verschillende soorten woelmuizen, waarom ze een 'jaar van' verdienen, welke activiteiten er dit jaar worden georganiseerd en hoe jij daar aan mee kunt doen!

Waarom het Jaar van de woelmuis?

Woelmuizen spelen een grote rol in onze natuur. Waarom en hoe is bij veel mensen onbekend. Daarom laat de Zoogdiervereniging in 2025 zien waarom woelmuizen belangrijk zijn, hoe je ze kan herkennen en waar je welke soort kan aantreffen. De ene soort houdt van 'ruig', de ander van groots en weids, de volgende juist van kleinschalig en knus. Dit jaar kom je het allemaal te weten.

Het belangrijkste is wellicht dat woelmuizen het voornaamste voedsel zijn voor veel roofdieren en roofvogels. Vrijwel alle roofdieren en roofvogels zijn afhankelijk van een gezonde en vooral grote populatie woelmuizen. De aanwezigheid van grote aantallen woelmuizen heeft direct effect op het broedsucces of het aantal jongen wat het eerste levensjaar overleefd. Veel woelmuizen betekent veel wezels en hermelijnen, maar bijvoorbeeld ook veel kerkuilen en torenvalken. Gaat het goed met de woelmuizen, dan gaat het ook goed met veel andere soorten.

Woelmuissoorten

Veldmuis (bron: Joris Verhees)

Veldmuis

Microtus arvalis

Meer over de veldmuis
Rosse woelmuis (bron: Wesley Overman)

Rosse woelmuis

Myodes glareolus

Meer over de rosse woelmuis
Ondergrondse woelmuis (© Wesley Overman)

Ondergrondse woelmuis

Microtus subterraneus

Meer over de ondergrondse woelmuis
Noordse woelmuis

Noordse woelmuis

Alexandromys oeconomus arenicola

Meer over de noordse woelmuis
Aardmuis (© Paul van Hoof)

Aardmuis

Microtus agrestis

Meer over de aardmuis
Icoon woelmuizenquiz

Woelmuizenquiz

Binnenkort vind je hier een quiz om jouw kennis over woelmuizen mee te testen!

Onderzoek

Tijdens het Jaar van de woelmuis delen we ook meer over de onderzoeken naar verschillende woelmuissoorten of hoe je de soorten kan monitoren. Je kan woelmuizen monitoren met inloopvallen, je kan echter ook keutels gaan zoeken voor DNA-analyses of (kerkuil)braakballen pluizen om erachter te komen welke woelmuizen er in een gebied voorkomen. Met werkgroepen en vrijwilligers organiseren we door het hele land activiteiten. Waaronder het 'Nationale kampioenschap woelmuizen pluizen'. En we werken samen met Sovon en Vogelbescherming in het kader van het Jaar van de Torenvalk, immers, het favoriete voedsel van de torenvalk is een lekker woelmuisje!
 

Oproep braakbalverzamelaars

Ben jij lid van een kerkuilwerkgroep en voer je kastcontroles uit? De Zoogdiervereniging is op zoek naar braakballen voor het NEM Verspreidingsonderzoek Muizen. Door braakballen aan te leveren draag je bij aan dit onderzoek en houden we je op de hoogte van de resultaten. Mail voor meer informatie naar vrijwilliger@zoogdiervereniging.nl.

Activiteiten

Benieuwd wat er in 2025 wordt georganiseerd in het Jaar van de woelmuis? Bekijk de activiteiten in het onderstaande overzicht. 
 

DatumActiviteitLocatieMeer info
12 januariAankondiging Jaar van de woelmuis
Live bij Vroege Vogels
Vroege Vogels radioLuister terug
24 januariPluizen op de Zuidas
Braakballen pluizen
AmsterdamLuister terug
11 februariPluisavond
Braakballen pluizen
RockanjeMeer info
19 maartPluisavond
Braakballen pluizen
NijmegenMeer info
29 maartZoogdierdag
Incl. presentatie over het Jaar van de woelmuis
ArnhemMeer info
16 aprilPluisavond
Braakballen pluizen
ZwolleMeer info

 

Organiseer je zelf een activiteit en vind je het leuk om dat hier te delen? Geef dit dan door via info@zoogdiervereniging.nl.

Braakballen pluizen met behulp van een zoekkaart

Recordpoging woelmuizen pluizen

Jaarlijks worden er in het kader van NEM Verspreidingsonderzoek Muizen zo’n 30.000 woelmuizen geplozen. In 2025, het Jaar van de woelmuis, willen we proberen om dit aantal te verhogen en starten we een recordpoging woelmuizen pluizen!

Pluizers die meedoen aan NEM Verspreidingsonderzoek Muizen doen automatisch mee aan de recordpoging door het insturen van het gebruikelijke registratieformulier en de schedeltjes. Ook anderen kunnen meedoen en helpen om het record te verbeteren. Pluis jij braakballen, bijvoorbeeld met een zoogdierwerkgroep of lokale KNNV of IVN afdeling? Vul dan het pluisformulier in (zie de link hieronder) en mail het ons.

Maandelijks houden we het totale aantal geplozen woelmuizen bij en aan het einde van het jaar maken we bekend wie er de meeste woelmuizen van 2025 heeft geplozen. De winnaar ontvangt een unieke woelmuis trofee!

Download hier het pluisformulier en doe mee!