Thaise eekhoorn
De Thaise eekhoorn (Callosciurus finlaysonii) is een boomeekhoorn en komt van oorsprong voor in grote delen van Zuidoost-Azië. Hij wordt ook wel klappereekhoorn of Finlaysonklappereekhoorn genoemd. De soort wordt in Nederland waarschijnlijk maar weinig gehouden in gevangenschap. De soort is in Nederland nog niet in het wild aangetroffen. De Thaise eekhoorn is voorgedragen om te worden opgenomen op de Unielijst van Invasieve exoten. In de zomer van 2021 wordt hierover besloten.
Uiterlijk
De Thaise eekhoorn is kortharig, met een grote pluimstaart, zonder oorpluimpjes, en varieert enorm in kleur. Er zijn 16 ondersoorten die volledig wit, roodbruin, of zwart kunnen zijn, of een combinatie van deze kleuren. Ook binnen ondersoorten kunnen kleuren variëren. In Italië zijn dieren ontsnapt die meestal een kaneelbruine staart hebben en een olijfbruine rug met een scherpe overgang naar een (geel)witte of lichtgrijze buik. Soms zijn rug en staart donkergrijs of bruin en soms zijn delen van de staart wit. Het onderscheiden van Callosciurus soorten is lastig.
Afmetingen
kopromp: 19-21 cm
staart: 17-22 cm
gewicht: rond 280 gram
Leefwijze en voedsel
De Thaise eekhoorn is het grootste deel van de dag actief. Hierbij verblijven ze vooral in bomen en zeer weinig op de grond. De meeste tijd wordt besteed aan het zoeken van voedsel. Ze eten vooral fruit, zaden, knoppen en bloemen in de zomer. In de winter schakelen ze over op knoppen. In herfst, winter en voorjaar wordt er ook bast en sap gegeten. Harde noten worden ook gegeten en in nesten gehouden. Een enkele keer eten ze mieren.
Leefgebied en verspreiding
De Thaise eekhoorn komt van oorsprong voor in grote delen van Zuidoost-Azië. Hij komt voor in open en gesloten laaglandbossen. In 1981 werd de Thaise eekhoorn geïntroduceerd in Italië, hierbij nam de verspreiding in 10 jaar snel, met een factor 8,5 toe. Hij kan in Europa leven in het Middellandse Zeegebied. In Nederland zijn geen waarnemingen bekend, maar het dier wordt of werd in Nederland wel als huisdier gehouden. Nederland heeft niet het geschikte klimaat voor de Thaise eekhoorn.
Territorium en verblijfplaats
Dichtheden, verblijfplaatsen en omvang van territorium zijn niet bekend.
Voortplanting en leeftijd
Boomeekhoorns zoals de Thaise eekhoorn hebben een hoog reproductie potentieel. Vrouwtjes kunnen twee tot drie nesten per jaar met 1-4 jongen produceren; een deel van de volwassen vrouwtjes plant zich voort.
Waarnemingen doorgeven
Het is waarschijnlijk dat de Thaise eekhoorn een bedreiging kan vormen voor de inheemse rode eekhoorn, en voor vogelnesten van bosvogels en slaapmuizen (in Nederland hazelmuis en eikelmuis). Dit kan worden afgeleid van andere (Callo)sciurus soorten. Zo bedreigen Sciurus carolinensis en Callosciurus erythraeus in bepaalde landen al de inheemse rode eekhoorn door concurrentie. Verdere schade die wordt gerapporteerd is het strippen van bast en schade aan electriciteitskabels. Het overbrengen van ziekten is onbekend.
De meest waarschijnlijke manier waarop het dier in Nederland een populatie kan vormen is dat enkele dieren in stedelijk gebied ontsnappen of worden losgelaten, daar worden bijgevoerd en van daar uitbreiden naar natuurgebieden. Van Callosciurus eekhoorns is bekend dat er slechts weinig dieren nodig zijn om een populatie te vestigen. De soort heeft in Italië al populaties gevormd na ontsnappingen uit gevangenschap en verspreid zich daar snel. Specialisten gaan ervan uit dat een aanzienlijk deel van Europa kan worden gekoloniseerd, waaronder de Atlantische bioregio waar Nederland onder valt. Het is een dier dat zich makkelijk aanpast en goed kan gedijen in nieuwe gebieden mits voedsel en nestplaatsen beschikbaar zijn. Bijvoeren in stedelijk gebied lijkt het vestigen te vergemakkelijken Het dier wordt in Europa op diverse plaatsen als huisdier gehouden, waarbij de kans bestaat dat het dier ontsnapt.
De Thaise eekhoorn is een exoot, die is voorgedragen voor de Unielijst van Invasieve exoten. Wanneer het dier op de Unielijst staat, wordt het verboden het dier te houden en ermee te handelen.
Het is zeer moeilijk deze soort uit te roeien nadat hij zich heeft gevestigd. In Zuid-Italië zijn dieren gevangen met live traps, maar wanneer niet alle dieren worden gevangen, herstelt de populatie zich snel naar aantallen van voor de vangactie. In Nederland is het echter wel gelukt een populatie C. erythraeus weg te vangen die zich in en rond Weert had gevestigd na ontsnapping van ongeveer 12 dieren bij een dierenhandelaar. Hier werden uiteindelijk ongeveer 250 dieren gevangen.
Waarnemingen doorgeven
Exotische eekhoorn waargenomen? Geef hem door via dit meldpunt.
De soort is in Nederland nog niet in het wild aangetroffen.
Rode Lijst NL (2009): niet vermeld
Rode Lijst NL (1994): niet vermeld
Wnb: niet vermeld
Habitatrichtlijn (1992): niet vermeld
Conventie van Bern (1982): niet vermeld
- Nederlands Soortenregister (niet vermeld)
- Wetgeving en beleid (niet vermeld)
- IUCN Red List
- Standpunt exoten
Klasse: Mammalia (Zoogdieren)
Orde: Rodentia (Knaagdieren)
Familie: Sciuridae (Eekhoorns)
Geslacht: Callosciurus
Soort: Callosciurus finlaysonii