2022: Jaar van de eikelmuis

Het jaar 2022 is uitgeroepen tot het Jaar van de Eikelmuis!

Iedereen in Nederland kent de eikelmuis, dat is het doel van het Jaar van de Eikelmuis 2022. De eikelmuis is met zijn zwarte boevenmasker en sierlijke pluimstaart het meest bedreigde knaagdier van Nederland. Maar niemand kent de eikelmuis. Het is tijd om daar verandering in te brengen en daarom zetten o.a. GaiaZOO, Zoogdiervereniging en DierenPark Amersfoort de eikelmuis in 2022 in de spotlight.

“Bijna iedereen kent de reuzenpanda uit China”, vertelt Ellen van Norren van de Zoogdiervereniging. “Maar veel mensen in Nederland hebben nog nooit van de eikelmuis gehoord. Terwijl die meer bedreigd is in Nederland dan de reuzenpanda in China. In het filmpje dat we maakten als start van het Jaar van de Eikelmuis, zie je dat weinig mensen de eikelmuis kennen. Dat is ook niet gek, want deze knaagdieren zijn zeldzaam en leven ’s nachts. Bovendien komen ze het dichte struikgewas, waar ze leven, niet uit. Maar om de eikelmuis beter te kunnen beschermen is het belangrijk dat heel Nederland de eikelmuis kent.”

 

Ernstig bedreigd

Door onderzoek is bekend dat het niet goed gaat met deze soort. De eikelmuis staat in de categorie ‘Ernstig Bedreigd’ vermeld op de Rode Lijst Zoogdieren. In 1950 leefden er nog ongeveer 1500 tot 2000 dieren, dat is in de loop der jaren gedaald naar maximaal 100-150 exemplaren in 2021. In heel Europa gaat de eikelmuis achteruit. Om te voorkomen dat de eikelmuis verdwijnt zijn meer beschermingsmaatregelen nodig.

Onderzoek naar rommelhoekjes en wildernis

Eikelmuizen leven verscholen in dichte struiken van hellingbossen in Zuid-Limburg. Het is onvoldoende bekend wat eikelmuizen precies nodig hebben om te kunnen overleven. “In 2022 willen we daarom onderzoeken waar eikelmuizen naar voedsel zoeken, waar ze slapen en welke bomen of struiken ze graag gebruiken. Met zo’n onderzoek kan het leefgebied van de eikelmuis in Zuid- Limburg beter ingericht worden en hopen we dat de aantallen groeien en dat nieuwe leefgebieden worden bereikt”, vertelt Hanneke de Boer van GaiaZOO. “Dat is ook de reden dat GaiaZOO, ARTIS,  DierenPark Amersfoort en andere partijen mee betalen aan dit onderzoek. Wij vinden inheemse wilde natuur namelijk erg belangrijk.

Bemelerberg, Zuid-Limburg (Bron: Ellen van Norren)
Bemelerberg, Zuid-Limburg (Bron: Ellen van Norren)

De eikelmuis is geen muis

Geen muis dus. Maar wat is het dan wel? De eikelmuis behoort tot de familie van de slaapmuizen. Net zoals je vleermuizen geen muizen noemt, zijn slaapmuizen dat ook niet. Deze knaagdieren lijken een beetje op eekhoorns. De sierlijke pluimstaart die gebruikt wordt om balans te houden verraadt dit al een beetje. Het feit dat eikelmuizen soepel in struiken en bomen kunnen klauteren, maakt de verwantschap met eekhoorns nog duidelijker.

Jaar van de eikelmuis – help mee

In het Jaar van de Eikelmuis worden er allerlei activiteiten georganiseerd om iedereen te betrekken bij de bescherming van de eikelmuis en te zorgen dat iedereen de eikelmuis leert kennen. Op 27 januari start om 20.30 uur op het YouTube kanaal van de Zoogdiervereniging het eerste webinar. Tijdens het webinar leer je alles over de eikelmuis en kom je er bijvoorbeeld achter waarom de eikelmuis deze naam heeft, maar niet van eikels houdt. Ook kun je komend jaar een eikelmuis adopteren of bijvoorbeeld in Amersfoort flessen inzamelen voor de eikelmuis. Houd de websites en sociale media dus goed in de gaten en doe mee. En vergeet niet na het lezen van dit artikel familie en vrienden te vertellen over de eikelmuis. Want zo kun jij ook helpen dit bijzondere dier de bekendheid te geven die het verdient!

Eikelmuis (© Wesley Overman)
© Wesley Overman