Monitoring van de eikelmuis in het Savelsbos en op de Bemelerberg in 2019
Net als in voorgaande jaren is in 2019 de populatie eikelmuizen (Eliomys quercinus) in het Savelsbos en op de Bemelerberg gemonitord door middel van een vang-terugvang-onderzoek in voorjaar en najaar. Op de Bemelerberg is daarnaast de populatie gemonitord door controle van eikelmuiskasten. Gevangen eikelmuizen zijn zoveel mogelijk individueel gemerkt met behulp van transponders. In totaal zijn daarbij in het Savelsbos 23 individuen gevangen, waarvan 8 hervangsten. Op de Bemelerberg zijn in totaal 20 individuen gevangen, waarvan 12 hervangsten. In het Savelsbos worden tijdens de monitoringsrondes van de laatste jaren vrij lage aantallen eikelmuizen gevangen. De algehele conclusie is dat de populatie klein en kwetsbaar is, maar dat acuut uitsterven niet direct aan de orde lijkt te zijn. In 2019 is een genetisch onderzoek uitgevoerd naar sinds 2009 verzamelde DNA-samples. Het onderzoek laat zien dat de genetische variatie in het Savelsbos lager is dan in buitenlandse referentie populaties. De populatie is geïsoleerd en in de afgelopen jaren is de genetische variatie licht gedaald. Om verder verlies aan genetische variatie te voorkomen is het belangrijk dat de aantallen eikelmuizen toenemen in het Savelsbos. Op de Bemelerberg zijn voor het eerst sinds het uitzetten van eikelmuizen in 2017 jonge eikelmuizen aangetroffen, hiermee is voor het eerst lokale succesvolle voortplanting aangetoond. Dit jaar zijn er op de Bemelerberg 39 dieren uitgezet. Door ook in de komende jaren eikelmuizen vanuit GaiaZOO uit te zetten en in te zetten op habitatverbetering en verbindingen tussen leefgebieden kan de populatie worden ondersteund. In Walem bij Valkenburg zijn bij de nestkastmonitoring voor het eerst eikelmuizen aangetoond. Er is één dier aangetroffen, maar omdat er eerder een dier is gevonden gaat het gaat waarschijnlijk om meer dieren. Vanaf 2017 is een aantal activiteiten gestart om de situatie voor eikelmuizen in Zuid-Limburg te verbeteren. Na goedkeuring van het soortbeschermingsplan Eikelmuis in oktober 2018 door gedeputeerde staten van provincie Limburg is in 2019 gestart met de uitvoering van het plan onder aanvoering van IKL. De maatregelen zijn nodig om de populaties eikelmuizen naar een duurzame situatie te brengen. Om de habitatgeschiktheid van de Bemelerberg te vergroten zijn inrichtings- en beheerwerkzaamheden uitgevoerd, maar geschikt habitat zal enkele jaren nodig hebben om te ontwikkelen. Voor het Savelsbos zijn nog geen maatregelen gepland.
