Ecologisch onderzoek en surveillance wasbeerhond
Samenvatting
Opdrachtgever: Min. Economische Zaken, NVWA
Uitvoerders: Bureau Mulder-natuurlijk, Altenburg&Wymenga, Bureau van de Zoogdiervereniging
Onderzoeksperiode: februari – november 2017
Wasbeerhond (foto: Richard Witte Photo Endemica).
Inventarisatie
De vier noord-oostelijke provincies worden geïnventariseerd op het voorkomen van de wasbeerhond. Er wordt gezocht naar de karakteristieke latrines, met als uitgangspunt de omgeving van dassenburchten. Wasbeerhonden overwinteren graag in dassenburchten, en krijgen daar vaak ook hun jongen. Bij de inventarisatie wordt samengewerkt met de lokale dassenwerkgroepen, en worden zoveel mogelijk de vrijwilligers ingezet die de dassenburchten al onder hun hoede hebben, maar indien nodig ook de medewerkers van de drie onderzoeksbureaus.
Grote latrine in landschap (foto: Jaap Mulder).
Kleine latrine (foto: Jaap Mulder).
Terreingebruik
Maximaal drie wasbeerhonden worden gevangen en gezenderd, zodat hun terreingebruik kan worden nagegaan. Vangpogingen worden bijvoorbeeld ondernomen in de buurt van verse latrines of worpen met jongen.
Voortplanting en dispersie
Worpen worden gelokaliseerd aan de hand van latrines in de buurt van dassen- of vossenholen, en met geluk tijdens de observaties van dassenburchten in het voorjaar. Enkele jongen worden gevangen en gezenderd, om ze te kunnen volgen tijdens hun dispersie in zomer en herfst.
De meer verspreid liggende kleine keutels van jonge wasbeerhonden, direct buiten het hol. April-mei (foto: Jaap Mulder).
Voedsel
Keutels worden verzameld op de latrines en geanalyseerd op inhoud. Bij het verzamelen wordt goed rekening gehouden met de kans op besmetting met de vossenlintworm.Van dode wasbeerhonden wordt de maaginhoud onderzocht.
Ziekten en parasieten
Het RIVM onderzoekt dode wasbeerhonden op ziekten en parasieten, zoals de vossenlintworm en trichinen. Vanuit het ecologisch onderzoeksproject worden verse keutels aangeleverd aan het RIVM, met hetzelfde doel.
Waarnemingen
Alle waarnemingen sinds 2010 worden verzameld en geëvalueerd. Vóór die tijd was dat al gebeurd.
Latrine langs paadje (foto: Jaap Mulder).
Zoek-instructies
Latrines liggen altijd in het bos of in andere dekking. In winter en voorjaar ligt er altijd een latrine binnen 50-100 m van een bewoond hol. Bij het vinden van een latrine: enkele foto’s maken, details en overzicht met landschap. Coördinaten vastleggen. Onder geen beding de keutels aanraken en er ook niet met de neus boven hangen, in verband met het risico op besmetting met de vossenlintworm. Een ervaren onderzoeker zal zo snel mogelijk de latrine bezoeken en op de juiste wijze keutels verzamelen voor voedselonderzoek en onderzoek naar parasieten.
Zelf op zoek naar latrines? Lees dan eerst deze uitgebreide zoekinstructie (pdf).
Kleine latrine (foto: Jaap Mulder).
Nieuwsbrief
- Nieuwsbrief 4 - december 2016 (pdf)
- Nieuwsbrief 3 - juli 2016 (pdf)
- Nieuwsbrief 2 - april 2016 (pdf)
- Nieuwsbrief 1 - maart 2016 (pdf)
Meer lezen over de wasbeerhond
Kijk voor meer informatie over de wasbeerhond op:
http://www.zoogdiervereniging.nl/wasbeerhond
http://mulder-natuurlijk.nl/topics/wasbeerhond.html
Download de flyer Herkenning van wasbeerhonden en hun sporen (pdf)